Η οικονομία της Σύμης με επιπλέον πληροφορίες....

Η οικονομική ευημερία της Σύμης κατά τον 19ο αιώνα στηριζόταν κυρίως σε τρεις τομείς, την αλιεία, κατεργασία και εμπορία του σπόγγου, την ναυπηγική και την ναυτιλία.

Η σπογγαλιεία ήκμασε από το 1865 έως το 1930, με τις νέες τεχνικές (σκάφανδρο). Η Σύμη πρωτοστάτησε τόσο στην αλιεία του σπόγγου στην επιλεγόμενη Μπαρμπαριά, Barbary Coast, στα βόρεια παράλια της Αφρικής, όσο και στην επεξεργασία και εμπορία του. Με επί κεφαλής τον Συμαϊκό Οίκο Υοί Νικήτα Πετρίδη, γνωστό στο Λονδίνο, όπου ζούσε μονίμως ο Δημήτριος Πετρίδης, ως Petrides Brothers, η σημαντική αυτή βιομηχανία διέθετε γραφεία στη Σύρο, τον Πειραιά, το Παρίσι, το Λονδίνο και την Τεργέστη. Ο Μεγάλος Ευεργέτης της Σύμης Γεώργιος Νικήτα Πετρίδης οικοδόμησε τον κομψότατο οβελίσκο στο Μουράγιο, το Πετρίδειον Ωρολόγιον, κοινώς Το Ρολόϊ, το Πετρίδειον Σχολείον και τα μεγαλοπρεπή, fin-de-siecle, νεοκλασικά ένθεν και ένθεν του Διοικητηρίου. Στο απόγειο της δόξας της, 1900-1910, η Σύμη αριθμούσε 25.000 κατοίκους. Ενδεικτικό της αίγλης της, είναι η ίδρυση το 1904 της Ηλεκρικής Εταιρείας Σύμης. Η Ευρωπαϊκή κουλτούρα πέρασε στη Σύμη κυρίως μέσα από την αρχιτεκτονική, αλλά και τα Γράμματα και την κοινωνική ζωή[7]. Οι δε Συμιακοί του Μουράγιου των χρόνων αυτών ήσαν μεγαλοαστοί επιπέδου Ευρωπαϊκών μεγαλουπόλεων.

Η ναυτιλία και η ναυπηγική επίσης ήκμασαν στη Σύμη. Οργανωμένος ταρσανάς λειτουργούσε στο Χαράνι με τον μάστορα ναυπηγό Κέλλη [παρωνύμιο του Δ. Σαρρή] μέχρι την δεκαετία του 1960. Το νησί δεν υστερούσε, όμως, και στις βιοτεχνίες, όπως σιδηρουργία, αλευροποιία, χρυσοχοΐα κ.λ.π.

Η Σύμη είδε μέρες δόξας επί Οθωμανικής Αυτοκρατορίας διότι, μετά το 1522, επί Σουλεϊμάν του Μεγαλοπρεπούς, εφαρμόστηκε ο Ιερός Νόμος του Ισλάμ, που ορίζει ότι λαοί, που υποτάσσονται αυτοβούλως, θα χαίρουν αυτονομίας με μόνη υποχρέωση την καταβολή μικρού κατά κεφαλήν φόρου. Επειδή οι Συμιακοί προσήλθαν πρώτοι να δηλώσουν υποταγή, απέκτησαν όλες τις προνομίες του ειδικού καθεστώτος. Από το 1912, με την Ιταλοκρατία, άρχισε η παρακμή με σταδιακή μετανάστευση του πληθυσμού στην Αίγυπτο, Μασσαλία, ΗΠΑ και αργότερα το Βελγικό Κογκό και την Αυστραλία. Κατά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, οι Γερμανο-ιταλικές δυνάμεις βομβάρδισαν και έκαψαν πρακτικά όλο τον Γιαλό, την Καλή Στράτα και το Μουράγιο. Μετά την ενσωμάτωση των Δωδεκανήσων (de facto 1947, de jure 1948), οι κάτοικοι ζούσαν υπό τραγικές συνθήκες.